Rozwód kościelny
Powyższe stwierdzenie nie jest do końca poprawne. Zgodnie z prawem kanonicznym nie istnieje takie pojęcie rozwodu kościelnego. Możliwe jest unieważnienie ślubu kościelnego. Stwierdzenie nieważności małżeństwa odbywa się w drodze procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. Jest to bardzo sformalizowany proces, dlatego pomocna może okazać się w takiej sytuacji kancelaria kanoniczna. Brak znajomości podstaw prawnych w procesie kanonicznym, może spowodować znaczne wydłużenie kościelnego procesu rozwodowego. Odpowiedniej kancelarii można poszukać w sieci, np. na stronie cancellariacanonica.pl
Sam sakrament małżeństwa jest nierozerwalny, co powoduje, że jedynie stwierdzenie nieważności małżeństwa może zakończyć związek małżeński.
Rozwód kościelny – przesłanki
Typowe przesłanki, które mogą prowadzić do stwierdzenia nieważności małżeństwa to:
– niedojrzałość emocjonalna małżonków;
– brak wiary katolickiej u jednego lub obojga małżonków;
– istnienie bliskiego pokrewieństwa prawnego między małżonkami;
– zawarcie małżeństwa pod przymusem lub za namową – są to tzw. wady zgody małżeńskiej;
– z przyczyn natury psychicznej – np. zatajenie faktu posiadania diagnozy od psychiatry przed drugim małżonkiem;
– zaniechanie wypełniania istotnych obowiązków małżeńskich.
Wykazanie tych przesłanek jest przedmiotem postępowania dowodowego. Najczęściej powodem stwierdzenia nieważności małżeństwa jest niedojrzałość emocjonalna małżonków lub zawarcie małżeństwa pod przymusem rodziny, np. z powodu nieplanowanej ciąży.
Podobnie jak w przypadku rozwodu cywilnego, konieczne jest złożenie dokumentu wszczynającego postępowanie w postaci skargi powodowej. Skargę składa się do właściwego miejscowo sądu kościelnego.
Złożenie skargi powodowej może zostać dokonane osobiście przez jednego z małżonków, a także pocztą poprzez wysłanie kompletu dokumentów. Kancelaria prawa kanonicznego przygotuje niezbędne dokumenty oraz dopełni formalności, zgodnie z wymogami określonymi w kodeksie prawa kanonicznego. Już sama wizyta w siedzibie sądu kościelnego, może być stresująca, co wraz z brakiem wiedzy o prawie kanonicznym może zakończyć się wydaniem negatywnego orzeczenia.
Rozwód kościelny – wszczęcie postępowania
Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa rozpoczyna się po przyjęciu skargi powodowej. Następuje po zbadaniu jej poprawności w sądzie kościelnym. Wydawany jest specjalny dekret w kwestii poprawności formalnej skargi powodowej i wówczas proces o unieważnienie małżeństwa kościelnego rozpoczyna się. Często zdarza się jednak, że już na tym etapie, sprawa kończy się z uwagi na błędy formalne. Uzyskanie tzw. rozwodu kościelnego musi być poprzedzone złożeniem zgodnej z prawem kanonicznym skargi powodowej. Adwokat kościelny pomoże uniknąć tego typu błędów już na samym początku postępowania.
Następnie sąd kościelny wydaje dekret o ustaleniu przedmiotu sporu. Przedmiotem sporu jest W tym przypadku konkretny tytuł prawny, na podstawie którego może zostać wydane unieważnienie małżeństwa kościelnego. W procesie sąd może badać kilka tytułów prawnych. Strony mają prawo wypowiedzieć się co do tego, czy zgadzają się z konkretnym tytułem prawnym. Stwierdzenie nieważności małżeństwa polega na uznaniu, że zostały spełnione przesłanki, będące podstawą jednego lub kilku tytułów prawnych.
Rozwód kościelny- postępowanie dowodowe
Aby uzyskać rozwód kościelny, konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego. Jednym z głównych dowodów będą tu zeznania samych stron. Przed sądem kościelnym można stanąć wraz z adwokatem kościelnym, który wesprze stronę w trakcie postępowania. Posiada on niezbędna wiedzę z zakresu prawa kanonicznego, która pomoże sprawnie przejść przez wszystkie formalności. Strony oraz świadkowie powinni udać się do siedziby sądu kościelnego celem złożenia zeznań. Opcjonalnie można tego dokonać w parafii miejsca zamieszkania świadków. Zeznania świadków będą dotyczyły okoliczności zawarcia małżeństwa, a także jego trwania i tego, jak było odbierane przez bliskich oraz znajomych stron. Tu należy przygotować się na konieczność ujawniania intymnych szczegółów pożycia.
Kolejnym elementem postępowania dowodowego jest rozmowa z biegłym, czyli z psychologiem. Niekiedy zdarza się, że biegłym będzie psychiatra lub seksuolog. Przed ewentualnym stwierdzeniem nieważności małżeństwa, biegły przeprowadzi rozmowy z małżonkami, może także poprosić o wypełnienie specjalistycznych testów.
Po publikacji, strony mają wgląd do akt sprawy i mogą zapoznać się z ich treścią. Przy takiej czynności pomocny adwokat kościelny. Materiał dowodowy zawiera zwykle kilkadziesiąt stron, a zatem łatwo pominąć istotne zapisy. Adwokat kościelny wychwyci ewentualne niezgodności ze stanem faktycznym. i skieruje odpowiednie pismo do sądu kościelnego.
Rozwód kościelny a obrońca węzła małżeńskiego
W postępowaniu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, bierze udział także obrońca węzła małżeńskiego. Jego zadaniem jest niedopuszczenie do rozpadu małżeństwa, ale działa on w granicach wyznaczonych przez prawo kanoniczne. Sporządza krytyczne podsumowanie procesu i stara się wykazać, że nie zaszły przesłanki do unieważnienia małżeństwa. Także z tego względu, warto skorzystać z pomocy, jaką zapewnia adwokat kościelny. Uwagi obrońcy węzła małżeńskiego są wpisywane i przesyłane stronom do zapoznania się z tym dokumentem.
Rozwód kościelny – stwierdzenie nieważności małżeństwa
Postępowanie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kończy się wydaniem orzeczenia. Jest to wyrok sądu kościelnego. Wyrok podlega wykonaniu, jeżeli jest pozytywny, tzn. co najmniej dwóch z trzech sędziów opowiedziało się za rozwiązaniem małżeństwa.
Rozwód kościelny- czy można złożyć apelację?
Od wydanego wyroku można złożyć apelację w terminie 15 dni od otrzymania wyroku. Mogą to zrobić same strony, jak i obrońca węzła małżeńskiego. Czas rozpatrywania apelacji, zależy od organizacji pracy w danym sądzie kościelnym. Może to zająć od roku do trzech lat.
Rozwód cywilny – czy ma wpływ na unieważnienie małżeństwa kościelnego?
Rozwód kościelny lub poprawniej stwierdzenie nieważności małżeństwa, nie ma żadnego związku z cywilnym zakończeniem związku małżeńskiego. W tym przypadku obowiązują bowiem dwa odrębne porządki prawne – prawo kanoniczne oraz prawo cywilne. Sąd kościelny proceduje zatem niezależnie od tego, co dzieje się w sądzie cywilnym. Tak naprawdę może nawet dojść do sytuacji, w której strony uzyskają rozwód cywilny, ale w kościele katolickim ich małżeństwo nadal będzie ważne. Pojęcia istotnych obowiązków małżeńskich nie są identyczne na gruncie prawa cywilnego i kościelnego.
Wspólnym mianownikiem obu tych postępowań są przepisy związane z przetwarzaniem danych osobowych stron. W obu przypadkach muszą one być odpowiednio chronione.
Co do zasady, po rozwodzie kościelnym można wstąpić w kolejny sakramentalny związek małżeński. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wyrok rozwodowy zostanie zaopatrzony także w klauzulę zakazu zawarcia kolejnego związku małżeńskiego. Klauzulę może zdjąć, ale sam proces warto omówić z adwokatem kościelnym.